Rośnie w lasach mieszanych i iglastych. Żyje na korzeniach martwych i żywych drzew iglastych. Najczęściej znaleźć go można na sośnie, rzadziej na świerku. Wyrasta u podstawy pnia. Owocniki pojawiają się w tych samych miejscach wielokrotnie przez kilka lat.

Owocnik osiąga wysokość od 5 do 20 cm i szerokość od 6 do 30 cm. Średnica grzyba może mieć ponad 30 cm, natomiast jego masa osiąga nawet do 6 kg. Na ogół jednak w lasach spotykane są okazy mniejsze. Grzyb ma nieregularnie kulisty kształt i składa się z pozrastanych gałązek, które na początku są białawe, później żółtawe, a na końcu stają się brązowawe. Dolna część grzyba to gruby i krótki trzon, który ma czarniawą barwę.

Miąższ ma barwę białą. Jest włóknisty i elastyczny. Ma woskowatą konsystencję. Zapach jest silny, korzenny. Smak przypomina orzechy, czasami jest lekko piekący.

W zaatakowanych przez niego drzewach pień gnije aż do wysokości 3 m i drzewo wydziela charakterystyczny zapach terpentyny.

W Polsce był od 1990 roku gatunkiem ściśle chronionym, od 9 października 2014 roku został wykreślony z listy gatunków grzybów chronionych.

Siedzuń sosnowy jest grzybem jadalnym i bardzo delikatnym, który łatwo ulega łamliwości podczas transportu. Jest określany mianem bardzo smacznego grzyba. Nadaje się do gotowania, smażenia i suszenia. Przed jego przygotowaniem należy dokładnie wyczyścić owocnik, w którego fałdkach często znajduje się piasek czy resztki ściółki, a nawet owady.